Δουλεύοντας κείμενα από τους Φακέλους Υλικού: Τα κοινωνικά δίκτυα θρέφουν τον ναρκισσισμό των χρηστών (εστιασμένη περίληψη)

Μπορείτε να διαβάσετε εκτυπώσετε ή να “κατεβάσετε” το αρχείο (κείμενο – ασκήσεις – απαντήσεις) σε μορφή pdf από τον παρακάτω σύνδεσμο:

https://www.icloud.com/pages/0ou8mf7Z5pk9Uvn7VZJUTrCBg#narkissismos%5Fdiktya

Θεωρία: περίληψη με εστίαση

Τα κοινωνικα δικτυα θρεφουν τον ναρκισσισμο των χρηστων

Ι. Αποδίδοντας συνοπτικά απόψεις για κάποιο/α ζήτημα/τα (εστιασμένη περίληψη): 

1η : Να αποδώσετε συνοπτικά το θέμα που διερευνά ο Χ. Λιάπης στο κείμενο και τα γενικότερα συμπεράσματα στα οποία καταλήγει για το θέμα αυτό. (70 – 80 λέξεις)

Οι πληροφορίες που πρέπει να αποδοθούν περιληπτικά βρίσκονται στη 2η παράγραφο (θέμα προς διερεύνηση) και στις παραγράφους 6η, 7η, 8η και 9η (γενικότερα συμπεράσματα). Αφού εντοπίσουμε τις σχετικές πληροφορίες και πυκνώσουμε τα αντίστοιχα χωρία,  μπορούμε να κρατήσουμε τις παρακάτω σημειώσεις:

2η § :  Προς διερεύνηση ο βαθμός συχέτισης της χρήσης αυτοφωτογραφιών (selfies) από πολλούς νέους με τον ναρκισσισμό. (Το ζήτημα αποασχολεί επιστήμονες και γονείς).

6η § : Ο χρηστής selfies δεν είναι οπωσδήποτε ναρκισσιστής – (Ωστόσο) ο ναρκισσισμός ωθεί σε υπερβολική δραστηριότητα στα κοινωνικά δίκτυα.

7η § : (Επειδή) Τα κοινωνικά δίκτυα ικανοποιούν βαθύτερες ανάγκες του ναρκισιστή για αυτοπροβολή και θρέφουν τη ματαιοδοξία του.

8η § : (Για αυτό) Υπερβολική η παρουσία ναρκισσισμού στα κοινωνικά δίκτυα.

9η § : Η χρήση των κοινωνικών δικτύων ενισχύει το ναρκισσισμό, εάν υπάρχει προδιάθεση – Χρειάζεται επαγρύπνηση των γονιών.

Επιλέγουμε, συνδυάζουμε και προσαρμόζουμε σε συνεχή πυκνό λόγο αυτές τις σημειώσεις:

Ενδεικτική απάντηση

Ο Ψυχίατρος Χ. Λιάπης θέτει προς διερεύνηση το θέμα της συχέτισης της χρήσης αυτοφωτογραφιών (selfies) από πολλούς νέους με τον ναρκισσισμό. Από την έρευνα συμπεραίνει ότι στα κοινωνικά δίκτυα είναι δυσανάλογα μεγάλη  η παρουσία του ναρκισσισμού, επειδή αυτά ικανοποιούν βαθύτερες ανάγκες του ναρκισιστή για αυτοπροβολή,  θρέφουν τη ματαιοδοξία του και ενισχύουν ήδη υπάρχουσες προδιαθέσεις. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι κάθε χρηστής μπορεί να θεωρηθεί ή να γίνει οπωσδήποτε ναρκισσιστής από τη χρήση αυτοφωτογραφιών. Χρειάζεται, ωστόσο, η επαγρύπνηση των γονιών για την υπερβολική ενασχόληση των εφήβων με τα κοινωνικά δίκτυα.

Σημείωση: Στην απάντηση χρησιμοποιοιήθηκε αναφορά στον αρθρογράφο και μεταδιατυπώσεις (Ο Ψυχίατρος Χ. Λιάπης θέτει… συμπεραίνει…), ενώ αναδιατάχθηκε η σειρά των ιδεών/συμπερασμάτων για λόγους σαφέστερης απόδοσης του συνολικού νοήματος.

2η : Να παρουσιάσετε συνοπτικά τα γνωρίσματα που διακρίνουν σύμφωνα με το κείμενο τη ναρκισσιστική διαταραχή και τον τρόπο με τον οποίο αυτά εκδηλώνονται σε σχέση με τα κοινωνικά δίκτυα. (70 – 80 λέξεις)

Οι σχετικές πληροφορίες που πρέπει να αποδοθούν περιληπτικά, βρίσκονται διάσπαρτες σε διάφορα σημεία του κειμένου. Για το α΄ ζήτημα στις παραγράφους 3,5  και για το β΄ κυρίως στις παραγράφους 6,7,8. Αφού τις εντοπίσουμε / καταγράψουμε, τις εντάσσουμε σε συνεχή πυκνό λόγο:

Ενδεικτική απάντηση

Σύμφωνα με το κείμενο ο ναρκισσιστής μεταφέρει με τη συμπεριφορά ή τη φαντασία του μια αίσθηση μεγαλείου και έχει την ανάγκη να θαυμάζεται από τους άλλους, ενώ την ίδια ώρα αδιαφορεί για τις ανάγκες και τα συναισθήματά τους. Η απαίτηση του θαυμασμού εκδηλώνεται ως ματαιδοξία σε σχέση κυρίως με την εξωτερική εμφάνιση. Τα χαρακτηριστικά αυτά ωθούν τον ναρκισσιστή να χρησιμοποιεί τα κοινωνικά δίκτυα για την αυτοπροβολή και υπερπροβολή του μέσω αυτοπεριγραφών ή φωτογραφιών, που θρέφουν την υπέρμετρη αίσθηση σπουδαιότητας του εαυτού του. Ικανοποιεί έτσι τη ματαιδοξία του προεσελκύοντας την προσοχή των άλλων και δημιουργώντας ένα ευρύ φάσμα επιφανειακών σχέσεων. 

Σημείωση: Στην απάντηση δε χρησιμοποιήθηκαν μεταδιατυπώσεις εκτός από την εισαγωγική αναφορά (Σύμφωνα με το κείμενο… ).

ΙΙ. Προσεγγίζοντας την οργάνωση και τη γλώσσα του κειμένου

1. Το κείμενο μπορεί να χαρακτηριστεί απαιτητικό ως προς την κατανόησή του (παρουσιάζει υψηλό βαθμό δυσκολίας) και χαρακτηρίζεται από ύφος σύνθετο και απρόσωπο / ουδέτερο.  α) Ποια στοιχεία της γλώσσας του κειμένου συνηγορούν σε αυτό;  β) Πώς εξηγούνται αυτές οι εκφραστικές επιλογές σε σχέση με το χαρακτήρα του κειμένου και τον στόχο του αρθρογράφου;

Aπάντηση

α) Εκφραστικές επιλογές που καθιστούν το κείμενο ιδιαίτερα απαιτητικό / δύσκολο στην κατανόηση:

• Η ονοματοποίηση, δηλαδή η προτίμηση στη χρήση ονοματικών συνόλων (έναντι ρηματικών που θα υποβοηθούσαν την κατανόηση), δίνει έμφαση σε αφηρημένες έννοιες / φαινόμενα, παράγει λόγο πυκνό αλλά και αμφισημίες ή ασάφειες και δυσκολία παρακολούθησης του νοήματος (η διογκούμενη τάση λήψεως αυτοφωτογραφιών…, ενδεικτικό σημείο της ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας…, περιγραφικές παραμέτρους του ναρκισσισμού…, αυξημένα επίπεδα δραστηριότητας…, ενός εαυτο-προβάλλοντος περιεχομένου…, υπεραντιπροσώπευση του ναρκισσισμού…, ναρκισσιστική προμετωπίδα αντανάκλασης…, αγωνιώδους προσπάθειας προσέλκυσης της προσοχής και προαγωγής ρηχών και ευκαιριακών σχέσεων...)
• Το ειδικό λεξιλόγιο που σχετίζεται κυρίως με όρους της ψυχιατρικής, δυσκολεύει την  προσπάθεια κατανόησης (να τεθεί η διάγνωση της ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας, διάχυτο πρότυπο μεγαλείου, παραβλάπτεται η λειτουργικότητα του ατόμου, Ιστριονική Διαταραχή της Προσωπικότητας, διάχυτο πρότυπο υπερβολικής συγκινησιακής έκφρασης, αυτοεπάρκεια, περιγραφικές παραμέτρους του ναρκισσισμού, χαμηλούς δείκτες ναρκισσισμού στα σχετικά ερωτηματολόγια…). Στο κείμενο υπάρχει επίσης ειδικό λεξιλόγιο που σχετίζεται με τα κοινωνικά δίκτυα, το οποίο, ωστόσο, δεν προκαλεί ιδιαίτερη δυσκολία εξαιτίας της εξοικείωσης του μέσου αναγνώστη με αυτό.
• Ο μακροπερίοδος λόγος με υποτακτική σύνδεση εξυπηρετεί την ανάγκη να αποδοθούν οι λογικές σχέσεις των νοημάτων των προτάσεων (και των φαινομένων)  και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του επιστημονικού λόγου. Από την άλλη, λόγω της πολύπλοκης δομής και της σύνδεσης πολλών νοημάτων, καθιστά πιο δύκολη την κατανόηση (Τα εύλογα ερωτήματα ως προς το κατά πόσον… ης πραγματικής τους ζωής)
• Η χρήση της παηθητικής σύνταξης συνιστά γνώρισμα του επιστημονικού λόγου και καθιστά το ύφος από τη μια απρόσωπο και από την άλλη πιο σύνθετο (Πρώτα απ’ όλα για να τεθεί…. διαπιστώνεται… παραβλάπτεται… πληρούνται…).  Αντίθετα η ενεργητική φωνή  καθιστά τον λόγο πιο απλό και κατανοητό

β) Αιτιολόγηση των παραπάνω εκφραστικών επιλογών

Οι εκφραστικές επιλογές διακρίνουν κείμενα επιστημονικού λόγου, όπως το άρθρο του Χ. Λιάπη. Ο αρθρογράφος είναι ειδικός πάνω στο θέμα που εξετάζει (ψυχίατρος)  και προσπαθεί να διερευνήσει με βάση τις γνώσεις και τις μεθόδους της επιστήμης του τη σχέση των αυτοφωτογραφιών (selfies) με τη ναρκισσιστική διαταραχή και να παρουσιάσει μια επιστημονική και έγκυρη απάντηση στο ευρύ κοινό. Τον στόχο αυτόν εξυπηρετούν οι παραπάνω εκφραστικές επιλογές.

2. Ένα κείμενο επιστημονικού λόγου διακρίνεται από: 

1. λογική οργάνωση
2. αποδεικτικότητα 
3. αναφορική λειτουργία της γλώσσας 
4. απρόσωπο ύφος. 

Να αναζητήσετε αυτά τα γνωρίσματα στο κείμενο που σας δόθηκε.

Απάντηση

1. Η λογική οργάνωση του κειμένου: Ο αρθρογράφος εισάγει αρχικά στο θέμα (1η §) και θέτει τον προς διερεύνηση προβληματισμό (2η §). Στη συνέχεια εκθέτει τη μέθοδο και τα επιμέρους πορίσματα (3η  § έως 5η  §) και με βάση αυτά εξάγει τα συμπεράσματα (6η § έως 9η  §). Υπάρχει, επομένως, λογική σύνδεση των ιδεών και των επιμέρους τμημάτων του κειμένου.
2. Η επίκληση πορισμάτων ερευνών στα οποία στηρίζονται οι ισχυρισμοί του αρθρογράφου (όπως προκύπτει από σχετικές έρυνες… φαίνεται να εμφανίζουν θετική συσχέτιση…)  
3. Κυρίαρχη είναι η αναφορική λειτουργία της γλώσσας, εφόσον ο στόχος είναι η ερμηνεία και η πειθώ (π.χ. 2η § και 3η §)
4. Στο κείμενο κυραρχεί το γ΄ρηματικό πρόσωπο που δηλώνει αντικειμενικότητα και διαμορφώνει ύφος απρόσωπο. 

ΙΙΙ. Μετασχηματίζοντας τη γλώσσα του κειμένου

1. Να επαναδιατυπώσετε το παρακάτω απόσπασμα κάνοντας τις απαραίτητες μετατροπές ως προς το είδος της σύνταξης (και τα ρηματικά πρόσωπα) και αντικαθιστώντας τις υπογραμμισμένες λέξεις με άλλες συνώνυμες και τις περιφράσεις  με ισοδύναμους νοηματικά μονολεκτικούς τύπους, ώστε το ύφος να γίνει απλό, ζωντανό και πιο οικείο / κατανοητό στον μέσο αναγνώστη:

Πρώτα απ’ όλα, για να τεθεί η διάγνωση της ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας θα πρέπει να διαπιστώνεται ένα διάχυτο πρότυπο μεγαλείου –στη φαντασία ή τη συμπεριφορά–, σε συνδυασμό με την ανάγκη για θαυμασμό και την έλλειψη ενσυναίσθησης, δηλαδή ενδιαφέροντος για τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Θα πρέπει, επίσης, να παραβλάπτεται η λειτουργικότητα του ατόμου και να πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια, όπως ισχύει και για άλλες διαταραχές της προσωπικότητας […].

Απάντηση

Πρώτα απ’ όλα, για να διαγνώσουμε ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας θα πρέπει να διαπιστώνουμε μεγαλομανία –στη φαντασία ή τη συμπεριφορά–, σε συνδυασμό με την ανάγκη για θαυμασμό και την έλλειψη ενσυναίσθησης, δηλαδή ενδιαφέροντος για τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Θα πρέπει, επίσης, (η ναρκισσιστική διαταραχή) να ζημιώνει τη λειτουργικότητα του ατόμου και να ικανοποιεί συγκεκριμένα κριτήρια, όπως ισχύει και για άλλες διαταραχές της προσωπικότητας […].

2. Να δημιουργήσετε ολοκληρωμένες προτάσεις μετατρέποντας τις υπογραμμισμένες ονοματικές φράσεις σε ρηματικές και κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές.

1. διογκούμενη τάση λήψεως αυτοφωτογραφιών –των καλούμενων selfies– και εν συνεχεία προβολής τους στο Facebook
2. η διάγνωση της ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας
3. προσπάθεια ευθείας συνδέσεως των selfies με τη ναρκισσιστική διαταραχή.  
4. η τάση για ανάληψη ηγετικών ρόλων και η απαίτηση του θαυμασμού των άλλων
5. χρησιμοποίησή τους για τη διατυμπάνιση ενός κατά πολύ περισσότερο εαυτο-προβάλλοντος περιεχομένου
6. η υπεραντιπροσώπευση του ναρκισσισμού στα κοινωνικά δίκτυα
7. αύξηση του ήδη υπάρχοντος ναρκισσισμού
8. αγωνιώδους προσπάθειας προσέλκυσης της προσοχής και προαγωγής των ρηχών και ευκαιριακών σχέσεων

Απάντηση

1. Διογκώνεται η τάση (των νέων) να λαμβάνουν αυτοφωτογραφίες –οι οποίες αποκαλούνται selfies– και εν συνεχεία να τις προβάλλουν στο Facebook
2. Διέγνωσε  ναρκισσιστική διαταραχή της προσωπικότητας
3. Προσπαθοούμε  να συνδέσουμε ευθέως τις selfies με τη ναρκισσιστική διαταραχή.  
4. Τείνουν να αναλαμβάνουν ηγετικούς ρόλους και απαιτούν να θαυμάζονται από τους άλλους
5. Χρησιμοποιούν τις selfies για να διατυμπανίζουν ένα κατά πολύ περισσότερο εαυτο-προβάλλον περιεχόμενο
6. Ο ναρκισσισμός υπεραντιπροσωπεύεται στα κοινωνικά δίκτυα
7. Αυξάνει ο ναρκισσισμός που ήδη υπάρχει
8. Προσπαθούν αγωνιωδώς να προσελκύσουν την προσοχή και να προαγάγουν  ρηχές και ευκαιριακές σχέσεις

3. Τι δηλώνεται με τις υπογραμμισμένες εγκλίσεις στα παρακάτω αποσπάσματα;

1. μπορεί να επικαλύπτει βαθύτερες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις
2. Δεν μπορούμε, όμως να υποστηρίξουμε, με βεβαιότητα 
3. Οι νάρκισσοι χρησιμοποιούν τα ψηφιακά δίκτυα κοινωνικής αλληλεπίδρασης
4. θα πρέπει […]  να λαμβάνεται υπόψη και η γενικότερη τάση των νάρκισσων να ποστάρουν φωτογραφίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
5. για να τεθεί η διάγνωση της ναρκισσιστικής διαταραχής της προσωπικότητας θα πρέπει να διαπιστώνεται ένα διάχυτο πρότυπο μεγαλείου
6. Ιδιαίτερη προσοχή, μάλιστα, χρειάζεται, αν λάβουμε υπόψη μας το νεαρό της ηλικίας μεγάλου ποσοστού των χρηστών των ψηφιακών μέσων κοινωνικής δικτύωσης,
7. οι γυναίκες έχουν γενικά την τάση να ποστάρουν περισσότερες selfies από τους άνδρες,

Απάντηση

1. Πιθανότητα
2. Δυνατότητα 
3. Βεβαιότητα
4. Αναγκαιότητα / υποχρέωση
5. Αναγκαιότητα / υποχρέωση
6. Υπόθεση 
7. vii.Πρόθεση